1. Kim loại nặng là gì và tại sao lại nguy hiểm?

Kim loại nặng là những nguyên tố hóa học có khối lượng riêng lớn hơn 5g/cm³, chẳng hạn như chì, thủy ngân, cadmium và arsen. Mặc dù một số kim loại nặng như sắt và kẽm cần thiết cho cơ thể ở mức độ thấp, nhưng khi hàm lượng quá cao hoặc khi cơ thể tiếp xúc với các kim loại khác như chì và thủy ngân, chúng có thể gây ra tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe.

Kim loại nặng khi xâm nhập vào cơ thể sẽ tích tụ dần trong các cơ quan như thận, gan, não và hệ thần kinh, gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. Một số tác hại điển hình của kim loại nặng bao gồm:

• Ung thư: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiếp xúc lâu dài với kim loại nặng và nguy cơ mắc các loại ung thư khác nhau, bao gồm ung thư phổi, ung thư thận và ung thư da. Ví dụ, việc tiếp xúc với arsen qua nước uống có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư da, phổi và bàng quang .
• Rối loạn thần kinh: Các kim loại như chì và thủy ngân có khả năng ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh. Chúng có thể gây ra các vấn đề về trí nhớ, khả năng tập trung, và thậm chí là tổn thương não vĩnh viễn. Trẻ em tiếp xúc với chì qua nước uống có nguy cơ bị tổn thương não bộ và suy giảm khả năng phát triển trí tuệ.
• Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: Khi cơ thể bị nhiễm độc kim loại nặng, hệ tiêu hóa sẽ bị ảnh hưởng, gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa.
• Ảnh hưởng đến hệ sinh sản: Nhiễm độc kim loại nặng có thể gây ra các vấn đề về sinh sản ở cả nam và nữ, bao gồm giảm khả năng sinh sản, sẩy thai và các vấn đề về sự phát triển của thai nhi.

Thực tế là các kim loại nặng có thể gây hại đến sức khỏe của bạn nếu chúng được tìm thấy trong nước uống

2. Nguồn gốc của kim loại nặng trong nước uống

Kim loại nặng có thể xâm nhập vào nguồn nước qua nhiều con đường khác nhau. Dưới đây là một số nguồn chính:

• Hoạt động công nghiệp: Các nhà máy và xí nghiệp thường xả thải các chất thải chứa kim loại nặng ra môi trường nước. Ví dụ, các ngành công nghiệp khai thác, luyện kim và sản xuất hóa chất đều có khả năng thải ra những chất này .
• Hoạt động nông nghiệp: Việc sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu chứa kim loại nặng trong nông nghiệp là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước. Các chất này sau khi ngấm vào đất sẽ xâm nhập vào nước ngầm và các nguồn nước bề mặt.
• Mỏ khoáng sản: Quá trình khai thác và chế biến khoáng sản có thể giải phóng kim loại nặng ra môi trường, làm ô nhiễm các nguồn nước ngầm và nước bề mặt.
• Ống dẫn nước: Nếu hệ thống ống dẫn nước cũ, bị ăn mòn hoặc làm bằng chất liệu kém chất lượng, kim loại nặng có thể bị rửa trôi vào nước uống. Đặc biệt, các ống dẫn làm bằng chì có thể gây nguy cơ nhiễm chì cao.

Việt Nam là một trong những quốc gia đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm nước thải chứa kim loại nặng

3. Cách phòng tránh kim loại nặng trong nước uống

Để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, việc phòng tránh kim loại nặng trong nước uống là rất cần thiết. Dưới đây là một số biện pháp cụ thể:

• Lựa chọn nguồn nước sạch: Nên sử dụng nước máy đã được xử lý bởi các cơ sở cấp nước có uy tín hoặc chọn nước đóng chai có nguồn gốc rõ ràng. Ở nhiều khu vực, nước máy được kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, trong đó có cả việc loại bỏ kim loại nặng.
• Lắp đặt máy lọc nước: Máy lọc nước sử dụng công nghệ lọc thẩm thấu ngược (RO) là một trong những giải pháp hiệu quả nhất để loại bỏ các tạp chất, vi khuẩn và kim loại nặng trong nước uống. Bộ lọc RO có khả năng loại bỏ đến 99% các kim loại nặng như chì, thủy ngân và arsen khỏi nước .
• Sử dụng các vật liệu an toàn: Khi lắp đặt hệ thống cấp nước, nên lựa chọn các vật liệu an toàn, không chứa các chất độc hại như ống nhựa PVC hoặc các ống dẫn kim loại kém chất lượng. Đồng thời, cần kiểm tra thường xuyên hệ thống ống dẫn nước để phát hiện và thay thế kịp thời những đoạn ống bị hỏng hoặc bị ăn mòn.
• Vệ sinh bình chứa nước thường xuyên: Nếu bạn sử dụng bình chứa nước hoặc các thiết bị chứa nước trong gia đình, hãy đảm bảo vệ sinh định kỳ để loại bỏ các cặn bẩn, vi khuẩn và các tạp chất tích tụ trong bình.
• Theo dõi thông tin về chất lượng nước: Để bảo vệ sức khỏe gia đình, hãy luôn cập nhật thông tin về chất lượng nước sinh hoạt từ các cơ quan chức năng hoặc từ các báo cáo kiểm tra nước định kỳ. Nếu phát hiện có dấu hiệu ô nhiễm kim loại nặng trong nguồn nước, cần áp dụng ngay các biện pháp phòng ngừa.

Bài viết này của trung tâm phục hồi hệ bạch huyết Mani Healing Care đã giải đáp cho bạn đọc về nguồn gốc của kim loại nặng và cách phòng tránh kim loại nặng trong nguồn nước uống sử dụng mỗi ngày. Việc nhận biết và áp dụng các biện pháp phòng tránh là điều cần thiết để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những tác hại nghiêm trọng mà chúng gây ra. Hãy luôn lựa chọn nguồn nước sạch, sử dụng máy lọc nước và kiểm tra định kỳ chất lượng nước để đảm bảo sức khỏe lâu dài.